Ақпараттық технологиялардың дамуымен қатар желідегі алаяқтық айла-шарғылар да дамиды. Мүмкін сіз де интернеттегі алаяқтыққа тап болған шығарсыз?
Ең жиі кездесетін түрлері: алдын-ала төлем жасау, банктік карталармен астыртын әрекеттер жасау, мәлімделген қызметтерді толық орындамау, сапасыз тауарларды жеткізу, тұрғын үйді жалға беру және сатып алу.
Интернет арқылы сатып алудың ең сенімді және қауіпсіз әдісі – бетпе-бет кездесулер және ақша мен өнімді қолмен беру. Бірақ көбінесе пайдаланушылар алаяқтарға сенеді.
Егер сіз интернеттегі алаяқтыққа тап болсаңыз, құқық қорғау органдарына хабарласыңыз. Біз сізге полицияға өтінішті қалай дұрыс жазу керектігін және сізге қалай көмектесуге болатындығы туралы айтамыз.
Алаяқтардың тұзағына түспеу үшін, интернеттегі негізгі қауіпсіздік ережелерін сақтаңыз:
- сайттың нақты екенін тексеріңіз (алаяқтар сізді адастыру үшін "қосарланған сайттар" жасайды);
- тым арзан ұсыныстардан сақ болыңыз;
- сатушымен кездесу мүмкіндігі болу үшін тауарды тұратын қала шегінде сатып алыңыз;
- жеке мәліметтерді, жеке куәлік пен банк картасының мәліметтерін үшінші тұлғаларға бермеңіз.
Полицияға хабарласу неге маңызды?
Полицияға жүгіну сізге әділеттілікке қол жеткізуге көмектесетін бірқатар құқықтарды береді:
- Сізге келтірілген залалды өтеу мүмкіндігі;
- Тергеушінің, прокурордың немесе судьяның шешімдері мен әрекеттеріне дау айта аласыз;
- Қылмыстық құқық бұзушылыққа қатысты материалдардың көшірмелерін алу;
- Тергеу процестеріне қатысу;
- Сот шешімдерімен, сот отырысының журналымен танысу;
- Қылмыс жасау туралы арыз тиісті мәліметтерді сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізіліміне енгізу және тергеп-тексеруді бастау үшін негіз болып табылады.
- Сотқа дейінгі тергеп-тексеру шеңберінде сіз жәбірленуші мәртебесін аласыз және оған тиісті процестік құқықтарға ие боласыз;
Жәбірленуші ретінде сізде бірқатар мүмкіндіктер мен құқықтар пайда болады:
- Сізді құқықтар мен міндеттер туралы хабардар етуі қажет;
- Сіз қылмыстық іс жүргізу мен сотқа дейінгі тергеудің барлық қыр-сырын: күдік пен айыптаудың мәнін білесіз.
- Тергеушіге, прокурорға, судьяға, сотқа дәлелдемелер ұсыну мүмкіндігі болады;
- Сотқа дейінгі тергеу аяқталғаннан кейін қылмысқа қатысты материалдардың көшірмелерін ала аласыз;
- Сізді сот талқылауының уақыты мен орны туралы уақтылы хабардар етеді;
- Сот шешімдерімен, қылмыстық іс жүргізудің техникалық жазбаларымен танысу және қылмыстық кодексте қарастырылған тәртіппен сот шешімдеріне шағымдану құқығы пайда болады.
Өтініш үлгісін сілтеме, арқылы жүктеп алуға болады, ал толтыру мысалын мына жерден көре аласыз.
Интернеттен өнімді сатып алғанда әрқашан абай болыңыз. Сәтті және қауіпсіз мәмілелер тілейміз!